LAIARIAKBatzuetan emakumezkoen menpekotasuna gizonezkoen iruzurretik jaiotzen da; emakumeen lanabesa lehiatzeko erabiltzen dutenean mespretxu egiten diete gizonezkoek emakumezkoei. Lehen laia lurra lantzeko zen eta orain Gareseko jaietan haren gainean jarri eta txapelketa egiten da. Bada zirkuitua eta baita saria lasterketari elbarri azkarrenarentzat ere. Baina gizonek lanabesaz eta emakumeez trufatzen diren bitartean andereak isilean elkartzen dira, gorputzak biluztu elkarren ispilu lez eta maitatzeko era berria deskubritzen dute.
Egia da jolasa eguneroko lanetik sortu zela, nekea ospakizun bihurtzen zela. Laiak ere lurrean egindako sakona izaten segitu beharko zuen agian, ilara berdinak eginez indarra neurtzeko tresna.
Laiak kiderrean emakume usaina eduki beharko zukeen eta lehiarako puñal bihurtu, bere forma hobetu ezpata izateko anderea jokoan hiltzeko. Baina etorri zen gizona eta hasi zen laia dibertitzeko erabiltzen.
Erreniegako zeruertzean beti dago izar zerrenda bat, haize errotez egindako izar ilara. Hegalek ipar haizea nahasten dute, ibarrera bidaltzen dute eta zubira iristerakoan haize leun egiten da, harriak ferekatu eta hostoak laztantzen dituen haize gozoa. Eta laia gaineko gizonentzat haize freskoa da, lehia egunean lagun baten animo-oihu lagungarria.
Barrualdera begira dagoen soldadua hango ohiturak ezagutzera etorri da. Uste zuen armak beharko zituela, baita kamuflaje jantzia ere, baina orain badaki aski duela lepoko zapiarekin. Ikusi ditu kaleetako lasterketak, mutilen irriak, bazter guztiak betetzen dituen jendetza. Baina ederrena hango emakumeak etxe barruan espiatzea izan da, festa utzi eta bakarrik egoteko era berriak nola deskubritzen dituzten ikustea izan da zoragarriena. Etxera itzultzen denean kontatuko du ezagutu duela herri bat non gizonezkoek umeak bezala elkarrekin lehiatzen ari diren bitartean, emakumeek elkar laztanduz mendeku hartzen duten.